De Vecht en de Vechtplassen tussen Weesp en Utrecht vormden de ruggengraat van een groot deel van de linie. Het gebied ten oosten van de Vecht kon onder water worden gezet omdat de rivier hoger lag dan het land. Zo konden de Nederlandse legers in de 17e eeuw grote stukken land onder water zetten en daarmee de vijand tegenhouden. Het gebied dat onder water stond, was niet diep genoeg om in te varen maar wel te diep om doorheen te waden met geschut. Bovendien werden wegen en sloten zo onzichtbaar waardoor het betreden van het gebied gevaarlijk was. De waterplas was daarnaast te breed om over heen te schieten. Zo fiets je onder meer door de Bethunepolder. Die werd onder water gezet als de vijand kwam. Overal in het landschap staan bunkers ‘op poten’. Hiermee stonden ze net boven het water en op dezelfde hoogte als de kade erachter. Zo konden de soldaten droge voeten houden. Wist je dat een derde van het drinkwater voor Amsterdam uit deze polder komt? Water dat uit de polder omhoog komt (kwelwater) gaat via het gemaal Bethune en het Waterleidingkanaal naar de Loenderveenseplas. Vanaf daar wordt het water verder gezuiverd en komt het uiteindelijk uit de Amsterdamse kraan.
Fietsroutes langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Water was het wapen van de Hollandse Waterlinie: een lang lint van forten, kanalen, sluizen en dijken. De Nieuwe Hollandse Waterlinie was van circa 1815 tot 1940 een robuuste verdedigingslinie. De linie was 85 km lang en circa 4 km breed. Langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn vier interessante fietsroutes uitgezet.
De fietsroutes voeren langs historische objecten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Onderweg krijg je een beeld van de werking van het watersysteem dat zorgde voor het onder water zetten (inunderen) van land. De routes komen langs mooie locaties waarbij je objecten in het landschap tegenkomt die een rol speelden in de verdedigingslinie.
In de provincie Utrecht liggen twee fietsroutes die historische objecten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie passeren, ze zijn ontwikkeld door waterschappen in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Waterschap Rivierenland en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden), het Waterliniemuseum en de Fietsersbond.
Rondje Vecht 43 km
Rondje Plofsluis 43 km
Ontdek de sluizen, dijken en kanalen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie ten zuiden van Utrecht. Deze fietsroute voert je langs historische objecten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Onderweg krijgt je een beeld van de werking van het watersysteem dat zorgde voor het onder water zetten (inunderen) van land. Fietsend langs dijken, sluizen, wielen en waterbergingen beleeft u de geschiedenis én krijgt je een beeld van het hedendaagse waterbeheer.
De Plofsluis is een speciale betonnen keersluis (bj 1937) waarin 40.000 ton zand en grind was opgeslagen om snel het Amsterdam-Rijnkanaal te kunnen afsluiten. Dat nieuwe kanaal doorsneed namelijk de inundatievelden. Door met een explosie (plof) de bodem weg te slaan werd het kanaal in één keer afgedamd. In 1982 is het Amsterdam-Rijnkanaal verbreed en om het gevaarte heen gelegd. Sloop was te duur. Sinds 2015 verbindt een fietsbrug weer de beide oevers.
Op de website van het Waterliniemuseum zijn deze fietsroutes (en bijbehorende folders) te vinden: waterliniemuseum.nl/fietsroutes.
En ze staan ingetekend in de routeplanner van de Fietsersbond: Rondje Vecht en Rondje Plofsluis.
