Regio Utrechtse Heuvelrug

Op de Utrechtse Heuvelrug is het puur genieten. In deze regio van Utrecht staan veel kastelen en zijn landgoederen omringd door sprookjesachtige bossen. Het is een ideaal gebied om tot rust te komen.

Onder deze regio vallen Baarn (Baarn, Lage Vuursche, Soestdijk), De Bilt (De Bilt, Bilthoven, excl. Maartensdijk, Westbroek, Hollandsche Rading, Groenekan), Elst, Rhenen (Rhenen, excl. Achterberg), Soesterberg, Utrechtse Heuvelrug (Driebergen, Doorn, Maarn, Maarsbergen, Leersum, Amerongen, incl. Overberg) en Zeist (Zeist, Den Dolder)

De Utrechtse Heuvelrug ontstond 150.000 jaar geleden tijdens de voorlaatste ijstijd. Archeologen hebben in de buurt van Doorn sporen gevonden van een jagersnederzetting uit omstreeks 5.000 voor Chr. De eerste vaste bewoners kwamen rond 3.000 voor Chr. en richtten hier hun landbouwgronden in. Van deze eerste landbouwers zijn vandaag de dag nog steeds grafheuvels te zien bij Lage Vuursche en tussen Doorn en Rhenen.

Tot de vierde eeuw na Chr. kwamen de bewoners van de Heuvelrug regelmatig in contact met de Romeinen. Hier zijn helaas weinig sporen van gevonden. Wel zijn er ruim duizend graven gevonden uit de vijfde tot de negende eeuw. De rijke inhoud van de graven wijst erop dat er in deze periode een regionaal machtscentrum op de Heuvelrug moet zijn geweest.

Echt grote veranderingen in het landschap werden aangebracht tijdens de Middeleeuwen. De ontbossingen begonnen al in de vroege Middeleeuwen door het winnen van hout en later door het creëren van heidegronden. In de 18de eeuw was de Heuvelrug nagenoeg één groot heideveld geworden. Ook was een groot deel van het gebied sinds de 13de eeuw ontgonnen voor turfwinning.

Van dit nieuwe landschap werd in de 17de en 18de eeuw goed gebruik gemaakt door de aanleg van nieuwe buitenplaatsen. Sommige van deze buitenplaatsen zijn nog steeds bewoond of te bezichtigen.

Eind 19de eeuw werden de eerste villaparken opgericht; dit leidde samen met het grote aanbod van heide en bossen tot een flinke stroom toeristen naar de Heuvelrug. Ook keizer Wilhelm II van Duitsland leefde zijn laatste jaren in het mooie kasteel Huis Doorn.
Vandaag de dag is het gebied flink verstedelijkt maar nog steeds toont het gebied haar rijke geschiedenis.

Bron

Roland Blijdenstijn (2005). Tastbare Tijd, cultuurhistorische atlas van de provincie Utrecht - Provincie Utrecht.