Utrecht Altijd - Home
Maarten de Penning - 2022

Alexander van de Bunt bij de Archeohotspot in Castellum Hoge Woerd

Maarten de Penning - 2022
Verhalen van Utrecht
Uit 't veld

Alexander van de Bunt van Landschap Erfgoed Utrecht

5 min
25-04-2022

UtrechtAltijd gaat in de serie Uit ’t veld op bezoek bij erfgoedlocaties in de provincie Utrecht en maakt kennis met de mensen achter de schermen. In deze aflevering ontmoet je Alexander van de Bunt, publieksarcheoloog van Landschap Erfgoed Utrecht. ‘Ik moest een keer een belangrijke vergadering afkappen, omdat ik een telefoontje kreeg dat er een muntschat was gevonden tijdens bouwwerkzaamheden.’

Hoe ziet jouw dag eruit als publieksarcheoloog?

‘Geen dag is voor mij hetzelfde. Het ene moment heb ik iemand aan mijn bureau die een bijzondere archeologische vondst heeft gedaan en het andere moment ontferm ik me over de organisatie van een archeologische netwerkdag, cursus, lezing of doe ik mijn eigen onderzoek voor een publieksartikel. Bijvoorbeeld voor een verhaal in de serie Vondst van de Schervendokter op UtrechtAltijd. Sommige weken of dagen lopen totaal anders dan ikzelf van te voren had bedacht. Zo moest ik een keer een belangrijke vergadering afkappen omdat ik een telefoontje kreeg dat er een muntschat was gevonden tijdens bouwwerkzaamheden. Dan moet je daar zo snel mogelijk heen. Om alles in goede banen te leiden en om de juiste specialisten in te schakelen. Dit laatste komt niet zo vaak voor, maar als het gebeurt laat het wel een blijvende indruk achter. Kortom, als archeoloog leid je geen saai leven.’

Maarten de Penning - 2022

Alexander van de Bunt in Castellum Hoge Woerd

Maarten de Penning - 2022

Waarom zijn archeologische vondstmeldingen belangrijk?

‘Archeologische vondstmeldingen dragen bij aan een beter begrip van onze geschiedenis. Ze ontsluiten nieuwe verhalen over dat verleden. Daarom is het belangrijk dat vondsten gemeld en geregistreerd worden. In Nederland is er een wettelijke meldplicht van archeologische vondsten. In de provincie Utrecht hebben we daarvoor het Meldpunt Archeologie waarmee we zorgdragen voor de registratie van deze vondsten bij de nationale database voor bodemvondsten: PAN. De afkorting van Portable Antiquities of the Netherlands. Die informatie is vervolgens beschikbaar voor de vinders zelf, voor wetenschappers, beleidsmakers en het publiek. Als archeoloog voel ik de maatschappelijke verantwoordelijkheid om kennis over vondsten te delen en toegankelijk te maken voor een breed publiek. Dat doe ik in nauwe samenwerking met archeologen en specialisten van universiteiten, musea en onderzoeks- en erfgoedinstellingen in binnen- en buitenland. En vergeet ook niet de zoekers, zij leveren ook een belangrijke bijdrage aan ons archeologisch erfgoed. We leren hen hun eigen collectie goed te registeren, zodat de informatie goed bewaard blijft voor de toekomst. We komen een hoop prachtige vondsten tegen die zich lenen voor verder onderzoek, en die ook weleens uitgeleend worden aan een museum.’

Wat is de meest bijzondere vondst die je hebt mogen onderzoeken?

‘Mijn twee favoriete vondsten zijn de cicadefibula en het Silenus kopje die uit de buurt van Utrecht  komen. Buiten het feit dat de cicadefibula van zichzelf al een prachtige vondst is, was nog helemaal niks bekend over dit soort mantelspelden in Nederland of Europa. Het was een hele uitzoekklus om te achterhalen waar deze mantelspeld vandaan kwam. Dat bleek de Balkan. Dit geldt ook voor het Silenuskopje, een vondst die mijn beeld over mysteriecultussen en genderexpressie aan de Romeinse rijksgrens helemaal op zijn kop zette. Over beide vondsten kun je meer lezen op UtrechtAltijd.’

Het allerleukst vind ik dat hier archeologie niet getoond wordt in een stoffige vitrine, maar dat je het letterlijk in handen krijgt.

Waar kun je archeologie goed beleven?

‘Ik kom graag bij Castellum Hoge Woerd. In dit museum vind je een prachtige archeologische collectie die de bezoeker kennis laat maken met 3000 jaar wonen en werken in Leidsche Rijn. Dat is interessant voor de gewone bezoeker en voor de specialist. Ook bijzonder is de ligging, deze locatie is boven op de resten van het bijna tweeduizend jaar oude Romeinse fort Fletio gebouwd. Als je het museum bezoekt kom je vanzelf terecht bij de ArcheoHotspot. Hier zijn vrijwilligers bezig met het uitwerken van archeologisch onderzoek. Als bezoeker mag je hier altijd binnenlopen, vragen stellen én meedoen aan het lopende onderzoek. Inmiddels bestaan in Nederland 19 van dit soort locaties, waar iedereen, jong en oud, kennis kan maken met archeologie. Het allerleukst vind ik dat hier archeologie niet getoond wordt in een stoffige vitrine, maar dat je het letterlijk in handen krijgt. Dat kan echt alleen maar bij de ArcheoHotspots in Nederland. Een unieke ervaring!’

Hoe kunnen we je blijven volgen?

‘Ik ga binnenkort een nieuwe uitdaging aan als landelijke coördinator van de ArcheoHotspots. Een prachtige kans. Ook blijf ik naast mijn werk actief als schrijver. In 2020 maakte ik mijn debuut met ‘Wee de overwonnenen. Germanen, Kelten en Romeinen in de Lage Landen’ en inmiddels staat een volgend boek op de planning. Verder ga ik mijn hart als fotograaf volgen en hoop ik ooit mijn eerste expositie neer te zetten. Daarnaast blik ik met veel trots terug op de afgelopen 10 jaar, waarin ik het Meldpunt Archeologie heb mogen neerzetten en uitbouwen. Het was een ongelofelijke reis door de archeologie van de provincie Utrecht. Uiteraard zijn er nog genoeg verhalen te vertellen.’

Aanvullende informatie

Deze verhalen van Alexander vind je misschien ook interessant

Vondst van de Schervendokter Sporen van een mysteriecultus 5 min Vondst van de Schervendokter Een opmerkelijke cicadefibula uit Utrecht 5 min Vondst van de Schervendokter Een mantelspeld van zilver 4 min