Oude buslijnen van Utrecht: de busdienst van Jan Leguit

6 min

19-03-2018

In de jaren ’20 probeerden allerlei ondernemers een busdienst te starten tussen Utrecht, Zeist, Soest en Amersfoort. De concurrentie was moordend. In december 1926 lagen er bij de provincie Utrecht 40 aanvragen voor buslijnen die de stad Utrecht als begin- of eindpunt hadden. De jonge Jan Leguit probeerde hierbinnen een plek te veroveren.

Vanaf 11 juni 1923 ging de Eerste Autobusonderneming Geldersche Vallei van de gebr. Van Tol uit Woudenberg een dienst onderhouden van Amersfoort via Soesterberg naar Utrecht. Zij hielden het slechts een paar maanden vol. E.G.M. Smilda schafte een paar bussen aan, waarmee hij op 15 augustus ging rijden op het traject Utrecht-Soesterberg onder de naam Stichtsche Auomobiel Maatschappij. Er werd beurtelings via Bunnik-Zeist en via De Bilt-Bilthoven gereden. Wegens problemen ging dit bedrijf in oktober opnieuw van start als Onderlinge Stichtsche Onderneming (O.S.O.). Het voornemen om van Soesterberg door te rijden naar Soest en Amersfoort mislukte en begin 1924 legde deze firma het loodje.

Leguit doet het beter

De 24-jarige Jan Leguit verhuisde in 1919 van Wormerveer naar Soesterberg in de hoop vlieger te worden. Hij werd afgekeurd en moest op een andere manier de kost gaan verdienen. Eerst reed hij met taxi’s, maar waarschijnlijk doordat de gebr. Van Tol hun busdienst opgaven, besloot hij twee bussen van het merk Mercedes-Daimler te kopen en begon hij in 1923 passagiers te vervoeren tussen Soesterberg en Utrecht. Op zaterdag 15 september werd de verlengde route Amersfoort-Soesterberg-De Bilt-Utrecht officieel geopend.

De jeugdige ondernemer Leguit onderstreepte in zijn eerste advertenties hoe veilig zijn bussen waren en dat ze op luchtbanden reden. Met een maximum snelheid van circa 35 kilometer per uur werd het hele traject in 55 minuten afgelegd. Een rit tussen Amersfoort-Utrecht kostte 75 cent.

Concurrentie en buitenland

Andere busondernemers bleven opduiken, maar de grootste concurrent was vanaf het begin de Ooster Stoomtram Mij. (O.S.M. - later N.B.M.) die sinds 1914 van Utrecht via Zeist en Soesterberg met trams naar Amersfoort reed. Leguit had het voordeel dat hij de omweg via Zeist niet hoefde te maken.

Toen hij enige jaren later modernere bussen aanschafte, werd zijn materieel in de pers beschreven als het meest moderne van Nederland. Vanaf 1930 maakte hij ook talrijke tochten naar het buitenland.