Utrecht Altijd - Home
F.F. van derWerf, fotograaf / collectie Het Utrechts Archief / 502486 - 1945
CC BY 4.0

Intocht geallieerden Utrecht

Afbeelding van de feestelijke intocht van de geallieerden in de Korte Jansstraat te Utrecht, tijdens de bevrijding van Utrecht.

F.F. van derWerf, fotograaf / collectie Het Utrechts Archief / 502486 - 1945
CC BY 4.0
Bron foto https://hetutrechtsarchief.nl/beeld/ADB231304BBDCE69E0534701000A4F13
De Tweede Wereldoorlog in Utrecht

De dolle dwaze zomer van 1945

De bevrijding

Verhalen van Utrecht
De Tweede Wereldoorlog in Utrecht

De bevrijding van Nederland

5 min
04-08-2014

De bevrijding van West-Europa begon op 6 juni 1944 met D-Day, de invasie in Normandië. In september 1944 volgde de bevrijding van het zuiden van ons land. In het oosten van ons land moesten Nederlanders daardoor tot april 1945 op hun vrijheid wachten en in het westen zelfs tot de Duitse capitulatie op 5 mei 1945. Wat volgde, wordt wel de ‘dolle dwaze zomer van 1945’ genoemd. Het zou nog enige tijd duren voordat het leven weer enigszins normaal werd.

Operatie Market Garden, gericht op de bruggen bij Nijmegen en Arnhem, was in september 1944 mislukt.  Een winter lang bleef Nederland een gespleten natie, met een bevrijd zuiden en een hongerend noorden, waartoe ook de provincie Utrecht behoorde. Met de Duitsers was overeengekomen dat bommenwerpers vanuit Engeland voedsel mochten droppen voor de noodlijdende bevolking in het westen. Dit gebeurde vanaf 29 april 1945. Vlak voor de bevrijding, vanaf 2 mei, gingen de voedseltransporten ook via de weg. Canadese en Engelse trucks konden nu met voedsel de Grebbelinie passeren.

Officieel werd heel Nederland bevrijd op 5 mei. Op die dag tekende de Duitse generaal Blaskowitz het verdrag in hotel De Wereld te Wageningen.

Bevrijd

Officieel werd heel Nederland bevrijd op 5 mei. Op die dag tekende de Duitse generaal Blaskowitz het verdrag in hotel De Wereld te Wageningen. Hierbij was ook Z.K.H. Prins Bernhard, bevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten, aanwezig. In de laatste oorlogsdagen waren er soms nog chaotische taferelen in de door Duitse militairen bezette dorpen en steden. Na de officiële bekendmaking dat Nederland bevrijd was, was voor sommige Duitsers de ontgoocheling van de overgave zo groot dat zij pardoes rondschoten op uitgehangen Nederlandse vlaggen en op burgers. In verschillende Utrechtse plaatsen zijn na 5 mei, voordat de bevrijders arriveerden, nog slachtoffers gevallen. Zo kwamen bij een schietpartij bij het gemeentehuis van Jutphaas op 7 mei zes mensen om het leven.

Kamp Amersfoort werd tijdelijk ingericht als kamp voor collaborateurs. Meisjes die relaties met Duitse soldaten waren aangegaan werden kaalgeschoren en bespot.

Goed en fout

Na vijf jaar van onderdrukking, verzet, jodenvervolging, angst, bombardementen, gruweldaden, honger en gebrek aan vrijwel alle levensmiddelen en brandstoffen was Nederland eindelijk weer vrij. Aan de wederopbouw kon worden begonnen, maar de oorlog had wel onuitwisbare sporen nagelaten. In de nadagen van de oorlog kregen Nederlandse burgers die met de vijand hadden geheuld, het zwaar te verduren. Voormalig NSB-ers werden hardhandig aangepakt. Kamp Amersfoort werd tijdelijk ingericht als kamp voor collaborateurs. Meisjes die relaties met Duitse soldaten waren aangegaan werden kaalgeschoren en bespot. De morele kwestie van wie 'goed' en 'fout' was geweest in oorlogstijd zou de gemoederen nog jarenlang bezighouden.

Aanvullende informatie

Dit vind je misschien ook interessant

De Tweede Wereldoorlog in Utrecht
Tomeloze vreugde bij de bevrijding van Utrecht Tomeloze vreugde bij de bevrijding van Utrecht 5 min De Tweede Wereldoorlog in Utrecht
Moedige zussen uit Driebergen 5 min De Tweede Wereldoorlog in Utrecht
De verzetsdaad van Truus in 1943 De verzetsdaad van Truus in 1943 4 min De Tweede Wereldoorlog in Utrecht
Concentratiekamp in Amersfoort 5 min