Utrechtse kastelen en buitenplaatsen

De bewoners van Kasteel Amerongen

4 min

Een gebouw kan van betekenis zijn door zijn fraaie architectuur, maar ook door zijn rol in de geschiedenis of vanwege zijn spraakmakende bewoners. Zo is Kasteel Amerongen meer dan een statig huis met een indrukwekkend interieur en kunstcollectie. Verschillende generaties bewoners leverden een bijdrage aan het huis en speelden in politiek en militair opzicht een bijzondere rol in de Nederlandse geschiedenis.

Kasteel Amerongen wordt voor het eerst genoemd in 1286, in een brief van graaf Floris V van Holland. Floris V geeft hierin zijn leenmannen Borre en Diederic van Amerongen toestemming een versterkte woontoren te bouwen ter verdediging van het Sticht. In de eeuwen daarna betwisten diverse families elkaar het eigendom van het huis. De woontoren groeit in de loop der tijd uit tot een middeleeuws kasteel dat is voorzien van torens, gracht en ophaalbrug.

Brand

In 1557 komt Kasteel Amerongen in bezit van de invloedrijke familie Van Reede en dit geslacht zal het meer dan 300 jaar in bezit houden. Godard van Reede (1621-1691) en zijn vrouw Margaretha Turnor hebben ongetwijfeld het meeste voor Kasteel Amerongen betekend, want zonder dit echtpaar zou er geen kasteel meer zijn. Tijdens de Franse bezetting van de Republiek wordt in het rampjaar 1672 het kasteel volledig platgebrand.

Godard en Margaretha zitten niet bij de pakken neer en laten een nieuw kasteel bouwen, waarbij ze goed keken naar de voorbeelden die destijds in de mode waren. Het hoge, vierkante, wat strenge kasteel met zijn dubbele stenen toegangsbrug is mogelijk ontworpen naar het voorbeeld van het veel elegantere Mauritshuis in Den Haag. Het is niet bekend wie de architect is, maar we weten wel dat de Van Reedes een huis en goede contacten hadden in Den Haag. De geëmancipeerde  Margaretha Turnor had de supervisie over de bouw. Haar man was als diplomaat in dienst van de Republiek en verbleef meestal in het buitenland. Uit de briefwisseling tussen het echtpaar weten we dat Margaretha de bouwleiding strak en kundig in handen hield.

Interieur

Nazaten drukken elk op eigen wijze een stempel op het interieur. Nog altijd is in de diverse kamers een groot deel van deze unieke verzameling meubels, wandtapijten en kunst aanwezig. Daarnaast heeft de familie ook haar invloed op de tuin en omgeving van het kasteel gehad. Aan het eind van de 19de eeuw gaat het kasteel over naar een nieuwe familie. Godard graaf van Aldenburg Bentinck laat het interieur grondig moderniseren door architect Pierre Cuypers zonder afbreuk te doen aan het historische karakter. Hij zet zich in voor het dorp, de bewoners en de tabaksteelt rond Amerongen. En onder zijn hoede maakt Kasteel Amerongen opnieuw geschiedenis.

Hoog Duits bezoek 

In 1918 vraagt de gevluchte Duitse keizer Wilhelm II na afloop van de Eerste Wereldoorlog asiel aan in Nederland. De hele Duitse hofhouding woont anderhalf jaar bij de Bentincks op Kasteel Amerongen, waar de keizer ook de akte van abdicatie tekent. In mei 1920 verhuist hij naar Huis Doorn.

In 1982 is het kasteel door de erfgenamen Bentinck overgedragen aan de Stichting Kasteel Amerongen. 

 

Meer weten over de Utrechtse buitenplaatsen?

Kijk dan eens op www.utrechtsebuitenplaatsen.nl!