Kasteel Amerongen en de fiets van graaf Godard

4 min

Kasteel Amerongen kende sinds de 13de eeuw vele bewoners die allemaal hun sporen hebben nagelaten. Een van de laatste bewoners was Godard John George Charles, graaf van Aldenburg Bentinck. Hij bewoonde het kasteel van 1879 tot zijn dood in 1940. Deel van zijn erfenis? Een bijzondere, uit Engeland geïmporteerde fiets.

Godard Graaf van Aldenburg Bentinck is geboren op het Kasteel Middachten in het Gelderse De Steeg. Als gevolg van een afspraak binnen de familie kocht zijn moeder in 1879 Kasteel Amerongen van zijn tante Elisabeth Child Villiers voor hem. Een paar jaar later kocht hij zelf het resterende gedeelte van het landgoed Amerongen van haar. Godard van Aldenburg Bentinck bracht het Huys opnieuw tot bloei. Hij trouwde met Auguste Wilhelmine Louise Adrienne Gravin van Bylandt en samen kregen zij vier zonen en één dochter. De graaf steunde de bevolking van Amerongen door agrarische projecten op te zetten en ondertussen gaf hij de bekende architect dr. P.J. Cuypers opdracht veranderingen in het Huys aan te brengen.

Kieskeurige graaf 

Godard van Aldenburg Bentinck stond bekend als een kieskeurig man. Voor hij in Amerongen belandde, studeerde hij aan het Instituut Baudet & de Regt in Arnhem. Daar schreef hij in 1873 – de graaf was 16 jaar en net terug uit Engeland waar hij naar een kostschool was gegaan – een brief aan zijn moeder. Godard van Aldenburg Bentinck gaf haar de dringende opdracht een fiets in Engeland te bestellen.

Maar het moest niet zomaar een fiets zijn, hij had nogal wat eisen voor de 'vélocipède'. Daarvoor moest moeder gebruikmaken van de meegestuurde advertentie en specificaties. Zo vroeg hij om twee zadels van varkensleer, oplopend aan de achterkant – ze moesten ook nog eens bekleed zijn met 'pluche'. Daarnaast wilde Godard van Aldenburg Bentinck twee handgemaakte wielen van hickoryhout, voorzien van lichtblauwe velgen – liever niet van metaal, zoals in de meegezonden advertentie. De wielen moesten wel voorzien zijn van banden van indian rubber. Dat was nog niet alles: de rem moest gemaakt zijn van kattendarm met staaldraad en een half pond polishing powder.

Een bijzondere fiets

Het is aannemelijk dat Godard Graaf van Aldenburg Bentinck de fiets later heeft meegenomen naar Amerongen, want de collectie van het meest compleet ingerichte Huys in Nederland bevat exact zo’n exemplaar. Hoe bijzonder de fiets is, bleek wel toen er in 2016 een fabrikant van racefietsen op bezoek kwam om de fiets aan zijn dealers te tonen: de fiets van Godard is een prachtig voorbeeld hoe fietsen in de loop der jaren zeer ingrijpend zijn veranderd.

Geschreven door Roel ten Klei