Moderne kunst uit Eemland

4 min

Eemland is op verschillende manieren verbonden met grote bewegingen in de moderne kunst. In Amersfoort stond de wieg van één van Nederlands bekendste kunstenaars: Piet Mondriaan. In Amersfoort, vlak bij Kamp Amersfoort, groeide Armando op. Zijn werk is doortrokken van herinneringen aan deze plek. Andere kunstenaars vonden in Eemland de rust die nodig was om hun creativiteit tot bloei te brengen.

Er waren diverse belangrijke kunststromingen in de negentiende en twintigste eeuw die ook in Eemland vertegenwoordigers hadden. Zo is een van de voormannen van de stroming De Stijl, Piet Mondriaan, in 1872 in Amersfoort geboren. Hij is er nooit als kunstenaar werkzaam geweest, want zijn ouders verhuisden naar Winterswijk toen Piet acht jaar oud was. In Amersfoort bevindt zich wel het Mondriaanhuis, het geboortehuis van Mondriaan. Hier wordt vroeg figuratief werk van hem getoond en een collectie geometrisch-abstracte kunst.

Tachtigers

In Eemland waren enkele regionaal bekende twintigste-eeuwse kunstenaars actief. Toen Mondriaan verhuisde, waren in de literatuur de Tachtigers populair. Een belangrijke vertegenwoordiger van die stroming was Jac. van Looy, die het Amsterdamse bohémienbestaan in 1894 verruilde voor een rustiger leven in Soest. Een jaar daarvoor had de beruchte criticus en letterkundige Lodewijk van Deyssel zich ook al in deze omgeving gevestigd, in Baarn.

Armando en anderen

En Eemland trok nog meer kunstenaars. In de omgeving van Baarn en Soest vestigden zich diverse schilders. Een van hen was de Duitse expressionistische schilderes Else Lohmann, die hier in 1934 kwam wonen. Ze maakte deel uit van een groepje kunstenaars. Een bekende na-oorlogse Nederlandse kunstenaar is de in Amsterdam geboren Armando (1929-2018). Hij groeide op in de buurt van Kamp Amersfoort tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze tijd en plaats maakte diepe indruk op hem. Zijn werk heeft als basis zijn persoonlijke ervaring van de Tweede Wereldoorlog in Amersfoort. Hij was onder andere de maker van de Ladder, het beroemde beeld nabij het kamp. Naast beeldend kunstenaar was hij schrijver, film- en documentairemaker en violist. Zo zijn er nog meer Eemlandse kunstenaars te noemen, zoals de schilders Engelbert l'Hoëst en Johan Traarbach, die lang in de omgeving van Amersfoort hebben gewoond, en de Eemnessers Willem Noordijk en Piet Klaasse.

Deze informatie is afkomstig van Utrechtse Canons. Hier kun je nog veel meer hoogtepunten uit het verleden van regio’s en plaatsen in de provincie vinden.