Een middeleeuwse bijl uit de Vecht in Maarssen
De jongens Toer (10) en Leander (10) visten tijdens de zomer van 2019 een voorwerp op uit de Vecht in Maarssen. Was het een bijl? Uit de Vikingtijd, misschien? Of toch een stuk gereedschap? Die vragen stelden de jongens aan het Meldpunt Archeologie van Landschap Erfgoed Utrecht. Archeoloog Alexander van de Bunt weet er meer van en deelt dat met ons in deze aflevering van Vondst van de Schervendokter.
Er was niets anders te zien dan een grote klomp roest in de vorm van een bijl. Dus voor het onderzoek überhaupt kon beginnen, ging de klomp eerst naar het restauratieatelier van ArcheoCare in Maarssen waar Johan Langelaar het vakkundig schoonmaakte en conserveerde voor de toekomst. Het eindresultaat: een prachtig museumwaardig stuk. De restauratie maakte ook nog eens twee merkjes zichtbaar. Het onderzoek kon beginnen.
Het juiste wapen
Al gauw werd duidelijk dat het om een strijdbijl ging, een zogenoemde baardbijl (bearded axe). Dergelijke wapens zijn vrij zeldzaam binnen Nederland en vergelijkbare baardbijlen worden doorgaans gedateerd in de periode tussen 1450 en 1700. Opvallend aan de bijl is de brede schacht en het grote baardvormige blad dat met een met een scherpe bocht terugloopt naar het schachtoog, waardoor dit exemplaar iets weg heeft van een hellebaard (stokwapen; fusie tussen speer en bijl), zoals de bardische, een bijl op een lange speer. Met enige oefening en in de handen van een bekwame militair, was dit een dodelijk wapen. Met de opkomst van buskruit, raakte dit soort wapens langzaam maar zeker in onbruik.