Een zilveren vork- of mesheft met Bijbelse voorstellingen
In 2021 deed een detectorzoeker in Utrecht een opvallende vondst: een zilveren vork- of mesheft met gravering. Hoe oud is de vondst en wat betekenen de afbeeldingen?
Het heft werd gevonden in de gemeente Utrecht langs de A12 ter hoogte van afslag De Meern, waar een geluidswal van aarde was aangelegd. Waar de aarde precies vandaan komt is niet bekend, maar vermoedelijk is het heft ooit per ongeluk in de binnenstad verloren geraakt en later ‘meegelift’ met afgegraven grond waarmee de geluidswal werd aangelegd.
Het heft
Het heft meet 7,6 x 1,6 cm en heeft een dikte van 7 mm. Het ijzeren uiteinde ontbreekt – waarschijnlijk is deze door corrosie verloren gegaan. Kenmerkend voor de vorm van het heft is het opengewerkte uiteinde, ook wel geduid met de term ‘ajour’ of ‘ajourwerk’. Een Franse term voor een vorm van decoratie die openingen bevat. Het uiteinde van het heft is voorzien van rijkversierde krullen (voluten) en een knop als bekroning – deze is hier afgebroken.
Het heft is zowel een prachtig staaltje zilversmeedwerk als graveerwerk. Welke zilversmid het heft heeft gemaakt is niet bekend, door het ontbreken van zilvermerkjes. Op de paneeltjes op het heft zijn aan beide zijden elk twee voorstellingen te zien en op de zijkant staat de naam NELKEN GERRIST. Deze Nelken lijkt afkomstig uit Zaltbommel, geboren op 4-8-1626. Ze zal dan zo rond 1650 zijn getrouwd en dat komt goed overeen met de ouderdom van het heft, het gaat hier namelijk om een bruidsgift.
