Het trauma van Jutphaas
‘Vandaag gaat er wat gebeuren op het dorp. De sfeer is om te snijden.’ Dit zei Jan Daalhuizen op 7 mei 1945 tegen zijn vrouw toen hij weer thuiskwam na een ochtend takkenbossen lossen bij bakker Kocken in Jutphaas. ‘Ik blijf voor de rest van de dag maar binnen.’ Hij zou gelijk krijgen: die dag ontketende zich een drama dat zijn toen 6-jarige zoon Piet nog 66 jaar later ‘het trauma van Jutphaas’ noemt.
Nederland was op 7 mei 1945 al twee dagen bevrijd van de Duitse bezetter, maar overal waren nog Duitse soldaten aanwezig. Ook in Jutphaas bivakkeerden naast de normale bezetting troepen die op de terugtocht waren. Op de ochtend van 7 mei was de sfeer explosief. Enkele uren later stierven vijf Nederlanders in een kogelregen. Geschiedkundige Piet Daalhuizen vertelt ons zijn versie - want er zijn meerdere - van het drama.
Anarchie
Op 7 mei heerst in heel Nederland nog chaos. Het is niet duidelijk wie het voor het zeggen heeft. Ook Jutphaas is ‘stuurloos’. In deze ‘anarchie’ posteert zich een Duitse officier met zijn motorfiets midden op het kruispunt bij het Sluisje. Hij roept dat de Nederlanders het kruispunt moeten ontruimen. Is hij gefrustreerd over de nederlaag? Of is hij dronken? De Nederlandse commandant kan hem niet ertoe bewegen van de straat af te komen. Ook de andere Duitsers hebben geen invloed op hem.