Isa van der Wee van Museum de Heksenwaag

Wat maakt de waag bijzonder?

‘Op deze plek kwamen mensen voor wie het leven niet zeker was, die niemand konden vertrouwen. Ze kwamen naar Oudewater om gewogen te worden voor een officieel Certificaet van Weginghe. Een document dat bevestigde dat de persoon niet te licht bevonden werd, en zodoende ook geen heks kon zijn. Letterlijk van levensbelang voor mensen die beschuldigd werden van hekserij. Het moet voor veel van hen een opluchting geweest zijn om in Oudewater aan te komen. Dit was namelijk de enige officiële plek in Europa waar “heksen” gewogen werden en waar dat eerlijk gebeurde. Er is hier dus ook nooit iemand van hekserij beschuldigd na de weegproef. Het was overigens niet voor iedereen weggelegd om naar Oudewater te komen, niet iedereen had de moed of het geld om de weging te betalen.’

‘Op de eerste verdieping van het museum leer je meer over de heksenvervolgingen en wat zich hier heeft afgespeeld. Iedereen die met enige lichtvoetigheid bij de drempel nog grapt zoals bijvoorbeeld “Ik kom om mijn vrouw te laten wegen”, komt anders weer naar beneden. Het verhaal dat schuilt achter deze prachtige gevel van de Waag nodigt je uit tot verstilling.’

Wat mag je niet missen als je Museum de Heksenwaag bezoekt?

‘Het meest in het oog springende object is natuurlijk de originele weegschaal uit 1482. Een gewone weegschaal, zoals elke stad er een had. Alleen deze vertelt een ander verhaal. Die van eeuwenlange heksenvervolgingen, de brandstapel, onveiligheid, mensen die uitgesloten en niet begrepen werden.

Deze weegschaal symboliseert hoe mensen elkaar veroordelen. Ik hoop dat je je laat raken door dat besef, door deze geschiedenis en dat het je milder maakt naar je medemens.’