Uit 't veld

Jørgen Sørensen van het Hofje van Mevrouw Van Aerden

5 min

UtrechtAltijd gaat in de serie Uit ’t veld op bezoek bij erfgoedlocaties in de provincie Utrecht en maakt kennis met mensen achter de schermen. In deze aflevering ontmoet je Jørgen Sørensen, regent voorzitter van het museum Hofje van Mevrouw Van Aerden. ‘In vroeger tijden kwam een weduwe op straat te staan.’

Vertel eens over de plek …

‘Het hofje is prachtig gelegen aan de Linge, naast de vestingwal. Er zijn tien woningen, een regentenkamer met een 17de-eeuwse kunstcollectie en twee voorkamers die nu in gebruik zijn als trouwlocatie en gemeenteraadszaal. Ook is er een binnentuin en een historische boomgaard met een moestuin. Je vindt daar kweeperen, mispels en vergeten groenten zoals pastinaak.’

Waarom is dit hofje gebouwd?

‘Maria Ponderus was weduwe van de rijke notaris-advocaat Pieter van Aerden. Ook haar kinderen stierven jong. Ineens was ze alleenstaand en schatrijk dankzij het fortuin van haar man. ‘Ik heb zo onverdiend een groot vermogen,’ zei ze. Ze wilde het schenken aan vrouwen die het nodig hadden. In vroeger tijden kwam een weduwe op straat te staan, zonder geld en zonder woning. Daarom bouwde ze dit vrouwenhofje. In eerste instantie voor vrouwen uit de familie, maar het stond ook open voor andere vrouwen, zolang ze van Protestantse huize waren en getuigden van onbesproken gedrag.’

Hoe ben je bij Hofje Van Aerden terechtgekomen?

‘Mevrouw Van Aerden, die dit hofje liet bouwen na haar overlijden in 1764, legde vast in haar testament dat de regenten familie van haar moesten zijn. Samen met twee neven trad ik een half jaar geleden aan tot de regentenkamer, nadat de vorige regent overleed.’

Wat maakt het hofje bijzonder?

‘De architectuur is al 250 jaar ongewijzigd. Alle oude details zijn bewaard gebleven. Ook de zeventiende-eeuwse kunstcollectie is indrukwekkend, met Hollandse meesters zoals Jacob van Ruisdael en Philips Koninck. Het hofje wordt nog altijd bewoond door alleenstaande vrouwen. Wat ook bijzonder is: ze liet haar geboortedag en sterfdag bestempelen als vrolijke dagen. Dan is het feest en ontvangen de dames tot op de dag van vandaag vier pont vlees, een tarwebrood en een fles witte wijn.’

Wat mag je niet missen als je het hofje bezoekt?

‘De kunstcollectie mag je zeker niet missen, maar helaas is die door de coronamaatregelen momenteel niet toegankelijk. Toch blijft er desondanks veel prachtigs te zien, zoals de historische tuinen en de restanten van het kasteel waarop het hofje gebouwd is. Er loopt bijvoorbeeld een geheime gang van het kasteel naar een kelder van een woonhuis in Leerdam. Je kunt de ingang vanaf de boomgaard zien. In de toekomst willen we dit beter toegankelijk maken voor het publiek.’

Alvast binnenkijken? Jørgen neemt je mee in deze video

Bezoek het Hofje van Mevrouw Van Aerden

Het Hofje is gesticht op de ruïnes van het Kasteel van Leerdam. Er is een historische boomgaard met moestuin, een binnentuin en een regentenkamer met een collectie zeventiende-eeuwse meesters. De woningen in het hofje worden nog altijd bewoond door alleenstaande vrouwen. Meer info vind je op hofjevanaerden.nl.