Uit 't veld

Joost Boomsma van Paleis Lofen

5 min

UtrechtAltijd gaat in de serie Uit ’t veld op bezoek bij erfgoedlocaties in de provincie Utrecht en maakt kennis met de mensen achter de schermen. In deze aflevering ontmoet je Joost Boomsma, lid van de Paleis Lofen-community uit Utrecht. ‘Weet dat onder dit hele blok oude gebouwen nog oudere restanten van een paleis staan.’

Vertel eens over de plek …

‘Van Paleis Lofen is bovengronds niet veel meer te zien. Op de Vismarkt, een drukke winkelstraat met cafés en restaurants herinneren een toegangspoortje en een gedenksteen aan het bestaan van Paleis Lofen. Maar weet dat onder dit hele blok oude gebouwen nog oudere restanten van een paleis staan. Kun je je het voorstellen? 1000 jaar geleden was Paleis Lofen het verblijf van de Duitse keizer. Het paleis was onderdeel van een groot complex dat tegenwoordig het Domplein is. Er zijn resten bewaard gebleven in ruimtes, of eigenlijk kelders, tussen het Domplein en de Vismarkt. Deze plekken waren lange tijd in particulier bezit, daardoor kon Theo van Wijk er niet mee aan de slag. Hij is mede-initiatiefnemer van DOMunder en heeft al dertig jaar plannen voor het openstellen van Paleis Lofen. Nu de ruimtes in bezit zijn van Stadsherstel Utrecht kreeg DOMunder groen licht voor de ontwikkeling van Paleis Lofen als historische attractie.’

Met Utrecht als grootste stad in deze omstreken, zou je kunnen zeggen dat het Domplein het Binnenhof was van die tijd.

Hoe ben je bij Paleis Lofen-community terechtgekomen?

‘Ik ben al een jaar of zeven publieksbegeleider bij DOMunder, daardoor wist ik van de plannen voor Paleis Lofen en kon ik de kans grijpen om op een andere manier bezig te zijn met de geschiedenis van het Domplein. Het is geweldig dat de tijd rijp is voor het toegankelijk maken van de kelders van het paleis. Ik vind het heel leuk om er achter te komen wat er voor nodig is om geschiedenis te laten zien op een plek waar veel is gebeurd.’

Wat maakt de plek zo bijzonder?

‘Paleis Lofen was de plek waar Utrecht 900 jaar geleden stadsrechten kreeg. Verder vertegenwoordigt het verhaal van Paleis Lofen niet enkel die gebeurtenis. Je leert er het Utrecht in de Hoge Middeleeuwen kennen. Toen het van bisschoppelijke burcht veranderde in een omwalde stad door de verworven stadsrechten. De bisschop had overigens nog flink wat achterland waarover hij de macht had. Met Utrecht als grootste stad in deze omstreken, zou je kunnen zeggen dat het Domplein het Binnenhof was van die tijd.

Ook weidser speelde Paleis Lofen een rol, want het maakte ook deel uit van een Europese geschiedenis. Dankzij de Duitse keizer die het van Utrecht tot net voorbij het Italiaanse Ravenna voor het zeggen had. Ik vind dat wel een mooi linkje met de huidige tijd met steeds meer Europese samenwerking. Verder is het verhaal van Paleis Lofen nog lang niet af. De kans is groot dat er nog veel meer verhalen naar boven komen waar we nog helemaal niks over weten. Er zijn namelijk plannen om verder onderzoek te doen. In de jaren 30 van de vorige eeuw is wel een opgraving gedaan in de ruimtes, maar wat ze toen gevonden hebben weten we niet, omdat daar nooit een opgravingsverslag van is gemaakt. Er wordt nu nog steeds diepgaand onderzoek gedaan. De kans is best groot dat we nieuwe feiten tegenkomen. Dat is best spannend. Het is heel erg leuk om daarom bij het project betrokken te zijn.’

Waarom moet je Paleis Lofen bezoeken?

‘Als er al mensen zijn die de Middeleeuwen een stoffig stukje geschiedenis vinden, dan trekt Paleis Lofen die stoffigheid er wel uit. Het doel van Paleis Lofen is om een beleving te bieden waardoor iedereen zich kan voorstellen dat hier 1000 jaar geleden een keizerlijk paleis stond.’

Ontdek Paleis Lofen

De Paleis Lofen-community bouwt samen aan een historische attractie in de resten van het keizerlijk Paleis Lofen, de plek waar Utrecht op 2 juni 1122 stad werd. Op 2 juni 2022, de 900ste verjaardag van Utrecht, opent Paleis Lofen weer haar deuren. Gebouwd voor, door en mét Utrecht. Voor meer informatie: www.paleislofen.nl

Neem alvast een kijkje bij Paleis Lofen (en DOMunder)

Aanvullende informatie