Lampegietersavond – een Veens volksfeest
Veenendaal is niet rijkelijk bedeeld met folkloristische activiteiten, maar Lampegietersavond vormt daarop een uitzondering. Het feest wordt gevierd op de maandag die het dichtst bij 17 september ligt en de kinderen trekken verkleed en getooid met een lampion in groten getale door de straten. Dit volksfeest is diep in de Veenendaalse geschiedenis geworteld, maar waar komt het nu oorspronkelijk vandaan?
De plaatselijk bekende onderzoeker Adriaan P. de Kleuver zocht de oorsprong in Westfalen. In het begin van de 18de eeuw kwamen Westfaalse wevers naar Veenendaal. Deze allereerste import zal zeker heimwee naar het vaderland hebben gehad en daarom bleef men hier het Lambertusfeier vieren. Lambertus was de schutspatroon van de wevers en het feest vierde men op 17 september. In een Duits volksliederenboekje kwam De Kleuver een Lambertusprocessieliedje tegen, dat als twee druppels water op het Veense Lampegietliedje leek. De Veense versie luidt als volgt: