Oogsten voor adel en burgerij

Aardbeien voor de baron

Als er gasten waren, vooral in september, gingen er dagelijks twee bakfietsen met verse bloemen naar het kasteel. De groente-, noten- en fruitoogst werden door de Franse koks verwerkt in de luxueuze diners voor de familie en hun gasten. Bewaarde menukaarten zijn stille getuigen. Anekdotisch is het waargebeurde verhaal van vóór de Tweede Wereldoorlog: Toenmalig baron Egmont (1890—1960) wenste het hele jaar door vers fruit en was dol op aardbeien. De zomerkoninkjes uit de moestuin van zijn kasteel in Haarzuilens waren zó smakelijk, dat ze ’s morgens vroeg werden geplukt voor de baron die regelmatig in Parijs verbleef. Via Schiphol werd het verpakte fruit verstuurd en om elf uur ’s ochtends stonden de aardbeien bij de baron op tafel.

De zomerkoninkjes uit de moestuin van zijn kasteel in Haarzuilens waren zó smakelijk, dat ze ’s morgens vroeg werden geplukt voor de baron die regelmatig in Parijs verbleef

In 1960 bepaalden de baron en de rentmeester dat de moestuin een rendabele handelskwekerij moest worden. Het moest niet alleen het nodige opbrengen, maar zich ook financieel kunnen bedruipen. In de moestuin werden verschillende tuinbouwkassen geplaatst voor het telen van rozen, die vervolgens op de Utrechtse veiling werden verkocht. In de handel waren deze rozen vermaard. Het overlijden van de toenmalige tuinbaas leidde in 1978 helaas de opheffing van de tuin en de verhuur aan derden in. De tuin zelf werd tot 1989 verhuurd aan enkele tuinders en in 1998 werden de laatste resten geruimd.

Nieuwe oogst

Kasteel De Haar is geen eigendom meer van de familie Van Zuylen. In 2000 werden het kasteel en het direct eromheen gelegen park eigendom van Stichting Kasteel De Haar. Het Landgoed Haarzuilens kwam in het bezit van de Vereniging Natuurmonumenten. De familie heeft nog wel het recht om te allen tijde te verblijven in het Châtelet (poortgebouw) én om het kasteel in september te bewonen. Na het overlijden van baron Thierry in 2011 besloten zijn dochters dat Stichting Kasteel de Haar ook eigenaar werd van de volledige kunstcollectie in het kasteel.

Natuurmonumenten, Stichting Kasteel de Haar en de gemeente Utrecht koesterden al langere tijd het plan om de moestuin in ere te herstellen en weer in gebruik te nemen. Vrijwilligers van Natuurmonumenten Haarzuilens pakten dit als bewonersinitiatief op. In december 2018 werd de oprichting van Stichting Moestuin de Haar een feit. De tuinproducten worden verkocht aan oogstdeelnemers, die straks wekelijks oogsten voor eigen gebruik. En reken maar dat de aardbeien van de baron ook worden geteeld.