Romeinen en de Limes in Utrecht

De Meern 1 en de Romeinse schepen in Utrecht

4 min

Met de bouw van de Utrechtse wijk Leidsche Rijn zijn diverse restanten van Romeinse schepen aan de oppervlakte gekomen. Door dit gebied kronkelde ten tijde van de Romeinse overheersing de Rijn. De rivier vormde de noordgrens van het rijk, en was een belangrijke aanvoerroute van goederen. De scheepvaart was van groot belang voor de Romeinen in dit gebied.

Tijdens de bouw van Leidsche Rijn zijn onderdelen gevonden van verschillende vaartuigen, variërend van Romeinse boomstamkano’s tot grote Romeinse transportschepen. De transportschepen kunnen wel 35 meter lang zijn. Er werden bulkgoederen als tufsteen voor de bouw van forten (castella) of ladingen grind voor de aanleg en onderhoud van wegen mee aangevoerd. Ook waren veel schepen nodig om tonnen graan en ander voedsel naar de langs de Rijn gelegerde legioenen te brengen. De legioenen waren in castella gestationeerd. Met de castella beschermden de Romeinen onder andere de scheepvaart tegen piraterij vanuit de Germaanse gebieden.

Rond 190 n.Chr. moet De Meern 1 vergaan zijn door een calamiteit. Hierdoor is de kajuit met een deel van de inventaris, die bestond uit meubilair, kisten en gereedschappen, zoals blokschaven en spanzagen, bewaard gebleven.

De Meern 1

Een van de beroemdste Utrechtse scheepsvondsten is De Meern 1 gevonden in 1997 en na jaren van voorbereiding geborgen in 2003. De naam verwijst naar de vindplaats van de schepen in de Utrechtse wijk De Meern. Rond 190 n.Chr. moet het schip vergaan zijn door een calamiteit. Hierdoor is de kajuit met een deel van de inventaris, die bestond uit meubilair, kisten en gereedschappen, zoals blokschaven en spanzagen, bewaard gebleven. De Meern 1 is met alle vondsten in Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn te bewonderen.

De Meern 4 en 6

Naast De Meern 1 zijn (onder)delen van andere schepen en boomstamkano’s opgegraven. Zo is De Meern 4 in 2005 voor het populaire Engelse Archeologieprogramma Time Team onderzocht. Deze grote platbodem dateert uit circa 100 n.Chr. en is daarmee een van de vroegste voorbeelden van dit scheepstype. In 2008 is De Meern 6 gevonden, ondanks dat alleen maar een vlakplank en boordgang zijn teruggevonden, kon het schip aan de hand van de goed bewaarde details worden gereconstrueerd. Net als De Meern 1 is ook dit schip door Stichting Bouwloods Utrecht gereconstrueerd. Het vaart nu door de grachten van Woerden.

Bekijk de opgraving van De Meern 1 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

 

En de aflevering van Time Team 'The Boat on the Rhine'

 

Aanvullende informatie