Theekoepels in Utrecht
Theekoepels zijn typisch Nederlands: buiten ons land vind je ze niet. Huiseigenaren begonnen met het bouwen van deze huisjes in de 17de eeuw, op een mooi plekje bij hun huis of buitenplaats. Met name langs de Vecht in Utrecht schitteren vele theekoepels, maar ook op andere plekken kun je ze vinden.
Sinds de Verenigde Oost-Indische Compagnie vanaf de 17de eeuw thee importeerde, stond de hete drank bekend als geneeskrachtig. Thee was schaars en duur, en de consumptie van dit genotmiddel was gekoppeld aan status en prestige. Als je als welgestelde mee wilde doen met de mode, dan liet je een theekoepel bouwen. Die verrezen dan ook bij honderden: bij woonhuizen en buitenplaatsen langs Amstel en Vecht, maar ook elders. Wanneer het maar uitkwam kuierde het gezelschap naar het kleine huisje om er te ontspannen bij wat kopjes thee. Koffie, wijn, port of andere alcohol dronk men er ook. De theekoepel was een geschikte plaats voor een diner of om rustig te mijmeren en ontspannen. Men wijdde zich er ook aan de kunsten of gezelschapsspellen. In een verkoopakte uit 1706 stond de vierkante theekoepel van buitenplaats Binnenrust bij Abcoude dan ook vermeld als ‘speelhuys’. Deze koepel had, zoals andere koepels, een kachel voor de wintertijd.