Van steeg tot drukke winkelstraat: de Lange Viestraat

5 min

De Lange Viestraat in het centrum van Utrecht was ooit de doorgang voor veehandelaren richting de markt op de Neude. De straat ging eind 19de eeuw op de schop. Hierdoor was er meer ruimte voor nieuwe panden en transformeerde deze straat tot modernste winkelstraat van Utrecht. Met onder meer de luxe viswinkel van Eibert Bunte: ‘een zaak met wandbetegeling zoals nergens anders te zien was’.

De circa 100 meter lange straat loopt vanaf het Vredenburg tot de Oudegracht met de Viebrug. In de Middeleeuwen werd vanuit het westen door de Veestraat (Viestraat) vee naar de Neude gebracht voor de markt. Omstreeks 1800 stond deze weg bekend als de Lange Viesteeg. Eind 19de eeuw werd de nauwe Lange Viesteeg door sloop aanzienlijk verbreed. Er konden nieuwe panden verrijzen en de straatnaam wijzigde in Lange Viestraat.

Moderne winkelstraat

In 1904 opende een Belgische zakenman een filiaal van het warenhuis Grand Bazar Francais, ook wel bekend onder de naam Galeries Modernes. Dit ruim gesorteerde warenhuis kon men binnenlopen zonder er iets te kopen, een bijzonderheid destijds. Een jaar later opende magazijn De Zon (zoals Vroom & Dreesmann toen heette) haar tweede Utrechtse vestiging. Met de komst van deze en andere filialen van winkelketens als het luxueuze De Gruyter werd de Lange Viestraat de modernste winkelstraat van Utrecht.

De luxe viswinkel

Een bijzondere zaak aan de Lange Viestraat was de viswinkel van Eibert Bunte. Door de ramen waren de imposante tegeltableaus van Faience- en Tegelfabriek Holland te zien en drie aquaria met stromend water en vreemdsoortige vissen. De indrukwekkende tableaus (onder meer achter de toonbank in de breedte van het pand) met voorstellingen van botters en schuiten op de Zuiderzee en in de haven, en portretten van Eiberts vrouw en schoonvader.

Tot het paleis

De zaak van Bunte werd al spoedig vermaard. ‘Het Koninklijk Huis te Soestdijk is zo tevreden over de leveringen dat men nu ook Paleis Het Loo mag voorzien van de visspecialiteiten, zo is te lezen in het Utrechts Nieuwsblad van 6 juni 1900. Als vooruitstrevend zakenman was Bunte een van de eersten in de stad met een telefoonaansluiting (vanaf 1903) en met elektrisch licht. Het Nieuw Utrechts Dagblad meldde op 1 november 1905: ‘hoe in de maand oktober de eerste winkels in het voorheen halfduistere centrum in een zee van licht baadden. Vooral de viswinkel van Bunte, een zaak met een wandbetegeling zoals nergens anders te zien was’.

Botters en Wilhelmina

Een van die tableaus stelt de Vlootrevue op de Zuiderzee voor van 3 augustus 1900. Er zijn tientallen botters te zien en een Volendammer visser. In het midden, onderaan, staat het Nederlandse wapen geflankeerd door vissen. Bovenaan de Nederlandse vlag, met aan beide kanten meeuwen. Ook is koningin Wilhelmina afgebeeld, die vanuit een statiesloep de botter Volendam 235 betreedt. In de sloep is ook haar man, prins Hendrik te herkennen. Dit tableau is nu op een prominente plek opgesteld in de schepenhal van het Zuiderzeemuseum.

Na het overlijden van Eibert in maart 1912 zette zijn vrouw Anna Petronella de zaak voort. Na haar overlijden in 1924 kwam de zaak in handen van slager Van Dam. In 1935 werd het pand gesloopt, zodat de Lange Viestraat nog eens verbreed kon worden. Alle winkels aan de zuidzijde zijn vervangen door nieuwbouw en enige meters naar achteren verplaatst. De tegeltableaus kwamen terecht in het Centraal Museum. Een deel ervan is in langdurige bruikleen gegeven aan het Zuiderzeemuseum.

Geschreven door Peter Sprangers Historische Kring Tolsteeg-Hoograven

Bronnen

Sprangers P. (2019) E.Bunte, visspecialiteiten, Lange Viestraat 24, Utrecht, Historische Kring Tolsteeg-Hoograven.

Sprangers, P. (2010) De kunst van De Gruyter, Handel en keramiek in Utrecht en elders. Begijnekade 18 Uitgevers: Utrecht via: http://hkth.nl/over.html

Aanvullende informatie