Vriendelijke soldaten en angstaanjagende nazi’s
De Duitse bezetter had twee gezichten: dat van vriendelijke soldaat en dat van nietsontziende nazi. Zo zijn er foto’s van Duitsers die spelen met Nederlandse kinderen en foto’s met groots militair vertoon. Hoe kon dit samengaan?
De Duitse bezettingstroepen die in mei 1940 Nederland binnenstroomden hadden de opdracht de bevolking waar mogelijk te vriend te houden. Rijkscommissaris Seyss-Inquart beschouwde de Nederlanders als een broedervolk en wilde ze met zachte hand in de richting van het nationaal-socialisme geleiden. En zo kon het gebeuren dat je de Duitse soldaten gemoedelijk door de steden zag kuieren op hun vrije dagen. Ze hadden nogal wat geld te besteden, dus ze kochten hier de winkels leeg – vooral banketbakkers hadden er goede klanten aan. En vandaar ook die bijna aandoenlijke foto van twee Wehrmachtsoldaten temidden van acht jongens in Spakenburg, een vrolijk, vriendschappelijk tafereeltje – zo zag de Rijkscommissaris het graag.
Toeristische kiekjes
Er zijn de laatste jaren ook veel foto’s in omloop gekomen van Duitse soldaten die zich als toeristen in Nederland gedragen, en zich heel goed thuis lijken te voelen. De beelden worden in groten getale op internet te koop aangeboden, sinds de kleinkinderen op opa’s zolder de albums uit 1940-1945 hebben gevonden en ze te gelde maken. Soldaten op terrassen, soldaten voor de Dom, soldaten op een rij door de stad slenterend – de oorlog lijkt een uitje voor ze, en vergeleken bij wat er aan het Oostfront gebeurt is dat ook zo. Neem die twee militairen die in kano’s spelevaren op de Vaartscherijn, bij de watertoren op de grens van Hoograven en Rivierenwijk, gefotografeerd door een kameraad in een derde bootje: het was in Utrecht heel goed uit te houden.