Uit 't veld

Werner van den Belt van het Stedelijk Museum Vianen

5 min

UtrechtAltijd gaat in de serie Uit ’t veld op bezoek bij erfgoedlocaties in de provincie Utrecht en maakt kennis met de mensen achter de schermen. In deze aflevering ontmoet je Werner van den Belt, conservator van het Stedelijk Museum Vianen. ‘In het Stedelijk Museum Vianen komt het verhaal van Vijfheerenlanden samen.’

Vertel eens over deze plek …

‘Ik werk in een prachtig monumentaal pand in Vianen en ben omringd met mensen die de cultuurhistorie van Vianen en de regio een warm hart toedragen: zo’n zestig vrijwilligers, een ervaren bestuur en trouwe sponsors. In het Stedelijk Museum Vianen maken we verbinding met de hele gemeente Vijfheerenlanden. Van de oude geschiedenis in Ameide en Vianen met ridders en jonkvrouwen, tot de nieuwere geschiedenis in Leerdam waar de grootste Molukse gemeenschap van Nederland zich vestigde. De gemene deler van dorpen en steden in de gemeente Vijfheerenlanden zet het Stedelijk Museum Vianen uiteen op zaal in verschillende tentoonstellingen. Het is een nieuwe gemeente die sinds de herindeling van 2019 nog op verhaal moet komen.’

Wat maakt deze plek bijzonder?

‘In het Stedelijk Museum Vianen leer je via verschillende verhaallijnen Vijfheerenlanden kennen. Er zijn een paar thema’s die de hele streek raken. Zoals water. Van het ontstaan van de eerste waterschappen, vijf heren die in 1284 het waterbeheer regelden in wat nu Vijfheerenlanden heet, tot aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie die mede-ontwikkeld is door waterbouwkundige Jan Blanken uit Vianen. Aan dit water zit ook glas verbonden. In de vorm van glazen, de zogenoemde hensbekers, waarmee aanstellingen binnen het waterschap bekrachtigd werden. En zeg je glas, dan zeg je natuurlijk Leerdam. Het water brengt ons ook naar dorpen langs de Lek en de Linge. Naar kunstenaars die het landschap schilderde, molens. Kortom, er zit heel veel verbinding in onze streekgeschiedenis, veel meer dan we soms denken.’

Wat doe je als conservator?

‘Aan mij de taak om de verbindingen in onze geschiedenis boven water te halen. Wat vertellen de muntschat uit de Middeleeuwen, de familie Van Egmond, kunstenares Maria Margaretha de Roodere Duitse migranten in de commerciële Viaanse tulpenkweek en in glasfabriek in Leerdam over de geschiedenis van Vijfheerenlanden? Ik ga op onderzoek uit in de geschiedenis en in deze tijd. Om erachter te komen hoe unieke gebeurtenissen te plaatsen zijn in een bredere context, bij wat nu speelt. Praktisch betekent dat ik me veel bevind onder mensen; bij hun verhalen, in depots, bij historische organisaties die het verhaal van Vijfheerenlanden inhoud geven. Ik kijk wat er is aan verhalen en objecten als prenten, gravures, kunstwerken en verbind die aan onze eeuw. Dat vind ik het leukst, dat we in het museum niet alleen maar terugkijken, maar ook vooruit.’

Wat mag je niet missen als je het museum bezoekt?

‘Hier maak je kennis met de geschiedenis van Vianen en omstreken, daarna is het des te leuker om door de prachtige historische binnenstad te wandelen. Wil je uitgedaagd worden? Dan tip ik de tentoonstelling “Voorbij de onschuld” over kunstwerken op papier in de eenentwintigste eeuw. Kunst waarin maatschappelijk thema’s als ongelijkheid, klimaat, de vluchtelingenproblematiek en covid-19 aan bod komen. Daar is deze regio, en Vianen specifiek, een heel passende plek voor, als Vrijstad. De vrijheid om te zeggen wat je vindt, dat ligt verankerd in het verleden van Vianen.’

Bezoek het Stedelijk Museum Vianen

Het Stedelijk Museum Vianen is een museum van alle Vianezen, jong en oud, en voor bezoekers van buiten de gemeentegrenzen. Het schenkt met prikkelende tentoonstellingen aandacht aan de rijke geschiedenis van de stad Vianen en de regio Vijfheerenlanden. Tevens fungeert het museum als podium voor hedendaagse kunstenaars. Meer informatie vind je op stedelijkmuseumvianen.nl