Woerden: van legerplaats tot stad
Rond het jaar 40 bevond zich op de plaats van het huidige Woerdense stadscentrum een Romeinse legerplaats, een castellum. De naam ervan was 'Laurum' of 'Laurium'. Het castellum maakte deel uit van een reeks legerplaatsen in de huidige provincie Utrecht die de Limes, de Romeinse rijksgrens verdedigden.
Net als veel andere toekomstige Utrechtse steden werd de nederzetting Woerden in de 13de eeuw versterkt met een slot. Graaf Floris V verwierf het gebied en Woerden werd ingelijfd bij Holland. De toenmalige heer van Woerden, Herman IV, was niet erg trouw aan zijn leenheer: hij was één van de medeplichtigen aan de moord op graaf Floris V in 1296. Nieuwe onrust ontstond steeds door de ligging van Woerden in het Stichts-Hollandse grensgebied. Daarom kreeg de plaats in 1370 wallen en een gracht.